Μπορεί η λήψη τροφής να επηρεάσει τη δράση ενός φαρμάκου; Φυσικά και μπορεί! Η αλληλεπίδραση φαρμάκου-διατροφής ορίζεται ως η διαταραχή της απορρόφησης, του μεταβολισμού, της απέκκρισης ή της δραστικότητας του φαρμάκου από τα συστατικά της εκάστοτε τροφής.
Ο ασθενής ίσως να μη γνωρίζει πως η ταυτόχρονη κατανάλωση ορισμένων τροφών με συγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα μπορεί να επιφέρει επιβλαβείς συνέπειες. Ο φαρμακοποιός όμως οφείλει να γνωστοποιεί με σαφήνεια τον κίνδυνο πιθανών αλληλεπιδράσεων τροφίμων-φαρμάκων.
Όλες τις απαραίτητες πληροφορίες θα τις βρει στην ενότητα "Φάρμακο & Διατροφή" και αξιοποιώντας τα πολλαπλά οφέλη που παρέχει η f-anazitisi μπορεί να ενημερώσει τον ασθενή για τα παρακάτω:
- Δοσολογικό σχήμα
- Χρόνο & τρόπο χορήγησης των φαρμάκων (με/χωρίς τροφή, πρωί/βράδυ, κλπ)
- Επίδραση των θρεπτικών συστατικών στη θεραπεία
- Περιορισμούς και τροποποιήσεις στη λήψη ορισμένων συστατικών
- Επίδραση της τροφής στις ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου
Case study: Σιπροφλοξασίνη
Στην καρτέλα «Φάρμακο & Διατροφή» για τη δραστική ουσία “Ciprofloxacin” (προσβάσιμη από όλα τα εμπορικά σκευάσματα που την περιέχουν είτε κατ’ αποκλειστικότητα είτε σε συνδυασμό με άλλες δραστικές ουσίες) είναι διαθέσιμες οι πληροφορίες για το προφίλ της αλληλεπίδρασης με συγκεκριμένες ομάδες τροφών ή συστατικών τροφών, σε δύο άξονες:
1. Φαρμακευτική αλληλεπίδραση: Το τρόφιμο επηρεάζει τη φαρμακοκινητική ή τη φαρμακοδυναμική της δραστικής ουσίας (ή και αντίστροφα).
| Κατηγορία Τροφίμου | Παραδείγματα | Αποτέλεσμα | Συμβουλή |
|
Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο |
Γάλα, Γιαούρτι |
Μείωση της απορρόφησης της σιπροφλοξασίνης |
Να αποφεύγεται η κατανάλωσή τους έως και για 2 ώρες μετά τη λήψη του φαρμάκου |
| Τροφές πλούσιες σε σίδηρο | Σπανάκι, Φακές, Μοσχάρι | Μείωση της απορρόφησης της σιπροφλοξασίνης | Να αποφεύγεται η κατανάλωσή τους έως και για 2 ώρες μετά τη λήψη του φαρμάκου |
| Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο | Οστρακοειδή, Καλαμπόκι, Μπιζέλια, Σπόροι κολοκύθας & σουσαμιού | Μείωση της απορρόφησης της σιπροφλοξασίνης | Να αποφεύγεται η κατανάλωσή τους έως και για 2 ώρες μετά τη λήψη του φαρμάκου |
| Αλκοόλ | Οινοπνευματώδη ποτά | Ενίσχυση της κατασταλτικής δράσης της σιπροφλοξασίνης | Να αποφεύγεται η κατανάλωση |
| Τροφές & ροφήματα πλούσια σε καφεΐνη | Καφές | Αναστολή του μεταβολισμού της καφεΐνης, κατά συνέπεια ενίσχυση της δράσης της | Να αποφεύγεται η κατανάλωση |
2. Αλληλεπίδραση που επηρεάζει τις ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου: Το τρόφιμο ενδέχεται να αναστέλλει ή να ενισχύει κάποια από τις παρενέργειες.
Τροφές που ΕΠΙΔΕΙΝΩΝΟΥΝ τις ανεπιθύμητες ενέργειες και καλό είναι ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ:
| Επιδεινώνουν την επαγόμενη από τα αντιβιοτικά διάρροια | Αλκοόλ, Ζάχαρη, Αναψυκτικά, Καφές, Μαλακά τυριά, Χυμοί φρούτων |
| Επιδεινώνουν την επαγόμενη από την σιπροφλοξασίνη κεφαλαλγία | Αλκοόλ, Αλλαντικά, Ασπαρτάμη, καπνιστό κρέας, Ρέγγα |
Τροφές που ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΟΥΝ τις ανεπιθύμητες ενέργειες και καλό είναι ΝΑ ΣΥΓΧΟΡΗΓΟΥΝΤΑΙ:
| Καταπολεμούν την επαγόμενη από την σιπροφλοξασίνη ναυτία | Ginger |
| Καταπολεμούν την επαγόμενη από την σιπροφλοξασίνη ξηροστομία | Καραμέλες με ξινή γεύση |
| Καταπολεμούν την επαγόμενη από την σιπροφλοξασίνη διάρροια | Μήλα, Μπανάνες, Τυριά που έχουν υποστεί ζύμωση, Προβιοτικά (Saccharomyces boulardii) |
Τέλος, παρέχονται γενικές πληροφορίες για τη σχέση φαρμάκου-τροφής σε όλα τα επίπεδα, από τον τρόπο & χρόνο λήψης του φαρμάκου, τη συγχορήγησή του με άλλες κατηγορίες φαρμάκων, γενικές συμβουλές καθώς και οδηγίες για τη λήψη του κατά την περίοδο της γαλουχίας:
- Ταυτόχρονη λήψη σιπροφλοξασίνης και τροφής οδηγεί σε καθυστέρηση της απορρόφησής της, γεγονός που οδηγεί σε καθυστέρηση (έως και 1 ώρα) της επίτευξης της μέγιστης συγκέντρωσής της στο πλάσμα. Παρ' όλ' αυτά, η βιοδιαθεσιμότητά της δεν επηρεάζεται. Κατά συνέπεια μπορεί να λαμβάνεται ανεξάρτητα από τα γεύματα.
- Εάν λαμβάνεται με κενό στομάχι (1 ώρα πριν ή 2 ώρες μετά το γεύμα) με αρκετό νερό, η σιπροφλοξασίνη απορροφάται ταχύτερα.
- Να λαμβάνεται 4 ώρες πριν ή 8 ώρες μετά από συμπληρώματα που περιέχουν κατιόντα (π.χ. πολυβιταμίνες).
- Να λαμβάνονται άφθονα υγρά κατά τη διάρκεια της ημέρας (τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό), 4 ώρες πριν ή 8 ώρες μετά από συμπληρώματα που περιέχουν κατιόντα (π.χ πολυβιταμίνες).
- Η σιπροφλοξασίνη εκκρίνεται σε μικρά ποσά στο μητρικό γάλα, συνεπώς θα πρέπει να αποφεύγεται ο θηλασμός κατά τη διάρκεια της αγωγής.
Image by: https://www.freepik.com/free-photo/close-up-doctor-holding-green-apple-pills_5603116.htm#query=drug%20fruit%20interaction&position=13&from_view=search&track=ais&uuid=770365cb-c2ce-411d-b956-cdf31cbaa3ac
 (1).png)
.jpeg)
.jpg)
.jpg)