29 Ιανουαρίου 2024 Επιληψία & Αντισύλληψη: Αλληλεπίδραση καρβαμαζεπίνης & οιστρογόνων

Η επιληψία είναι μια κοινή νευρολογική πάθηση με ποσοστό περίπου 50% των ασθενών να είναι γυναίκες. Η σωστή αντισύλληψη είναι ένα κρίσιμο συστατικό της διαχείρισης της γυναίκας με επιληψία λόγω του αυξημένου κινδύνου εγκυμοσύνης που σχετίζεται με αλληλεπιδράσεις μεταξύ αντιεπιληπτικών φαρμάκων και ορμονικής αντισύλληψης.

Ο φαρμακοποιός οφείλει να γνωρίζει τις επιπτώσεις αυτών των αλληλεπιδράσεων και να καθοδηγεί ανάλογα τις γυναίκες ασθενείς. Στην ενότητα “Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων” της f-anazitisi μπορεί να βρει στοιχεία για τις αλληλεπιδράσεις αντιεπιληπτικών και αντισυλληπτικών σκευασμάτων, και να προχωρήσει σε:

• Ενημέρωση για τις αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων είτε κατά την ελεύθερη πώληση είτε κατά την εκτέλεση συνταγής.
• Αυτόματη ανίχνευση αλληλεπιδράσεων με φάρμακα τα οποία έχει λάβει ο ασθενής στο παρελθόν, σύμφωνα με το ιστορικό του.
• Ταξινόμηση των αλληλεπιδράσεων για άμεση και εύκολη αξιολόγηση των αποτελεσμάτων:

1. Σύμφωνα με τη σοβαρότητα, με αντίστοιχη χρωματική ένδειξη (σε σοβαρές, μέτριες και ήπιες).

2. Ανά δραστική ουσία ή εμπορική ονομασία.

• Ασφαλή συγχορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων και παροχή σωστής συμβουλής προς τον ασθενή.

Case study: Καρβαμαζεπίνη & Οιστρογόνα

Η καρβαμαζεπίνη είναι παράγωγο της διβενζαζεπίνης και ανήκει στην φαρμακευτική κατηγορία των αντιεπιληπτικών, νευροτρόπων και ψυχοτρόπων φαρμάκων. Χορηγείται συνήθως για την αντιμετώπιση επιληπτικών διαταραχών, τη σταθεροποίηση ασθενών με διπολική διαταραχή και την ανακούφιση ορισμένων τύπων νευραλγίας.  Η συγχορήγηση με αντισυλληπτικά που επάγουν το ενζυμικό σύστημα του κυτοχρώματος P450, και ειδικότερα το ισοένζυμο 3A4 (Ethinylestradiol, Progesterone, κ.α.) προκαλεί σοβαρή αλληλεπίδραση.

Στην καρτέλα αλληλεπίδρασης Ethinylestradiol vs Carbamazepine, περιέχονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες και προσφέρεται η κατάλληλη συμβουλή, ως εξής:

• Μηχανισμός: Τι συμβαίνει σε μοριακό επίπεδο, πού δρουν και πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους οι δύο δραστικές ουσίες.

Αύξηση του μεταβολισμού των αντισυλληπτικών στο ήπαρ από την καρβαμαζεπίνη.

• Αποτέλεσμα: Ποια η συνέπεια σε επίπεδο φαρμακοκινητικής και φαρμακοδυναμικής.

Ελάττωση της αποτελεσματικότητας των αντισυλληπτικών.

• Ανεπιθύμητη ενέργεια: Ποιες οι παρενέργειες που αντιμετωπίζει τελικά ο ασθενής σε επίπεδο οργάνου ή συστημικά.

Ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αιμορραγία εκ διαφυγής.

• Συμβουλή για τον επαγγελματία υγείας:

Για τον Φαρμακοποιό: Βεβαιωθείτε ότι η ασθενής έχει ενημερώσει και τους δύο γιατρούς της για την αντιεπιληπτική και αντισυλληπτική αγωγή που λαμβάνει. Επικοινωνήστε με το γυναικολόγο και ενημερώστε τον για την αλληλεπίδραση αυτή. Συστήστε στην ασθενή που λαμβάνει το συνδυασμό αυτό να λάβει επιπρόσθετες προφυλάξεις για όσο διάστημα διαρκεί η συγχορήγηση έως και τουλάχιστον 1 μήνα μετά τη διακοπή της.

Για τον Ιατρό: Θα πρέπει να γίνει σύσταση στην ασθενή να επιλέξει διαφορετική μέθοδο αντισύλληψης. Ωστόσο, εάν πρόκειται να χορηγηθεί αυξημένη δόση του per os αντισυλληπτικού, θα χρειαστεί να τιτλοποιηθεί κατάλληλα ώστε να αποφευχθεί η αιμορραγία εκ διαφυγής. Η εφαρμογή του νέου αντισυλληπτικού σχήματος να συνεχιστεί επί 4 εβδομάδες μετά τη διακοπή της καρβαμαζεπίνης.

Image by: https://www.freepik.com/free-photo/closeup-pregnancy-test-contraceptive-pills-birth-control-concept_18994108.htm#query=birth%20control%20pills&position=29&from_view=search&track=ais&uuid=ba21cf59-2b4b-4a36-9188-85a8f4a5a4b8