Η αλφάλφα (Medicago sativa) είναι ένα είδος τριφυλλιού με ευρεία χρήση στην αναστολή της απορρόφησης της διατροφικής χοληστερόλης και την αποτροπή της αύξησης της ολικής χοληστερόλης του ορού(3). Σύμφωνα με έρευνες, λόγω της περιεκτικότητάς της σε φυτοοιστρογόνα, επιδεικνύει αντικαρκινική και χημειοπροληπτική δράση(2) και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και θεραπεία των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, της οστεοπόρωσης και των καρδιαγγειακών παθήσεων(5).
Τα φυτοοιστρογόνα είναι μη στεροειδείς ασθενώς οιστρογονικές ενώσεις που είναι παρόντα στην ανθρώπινη διατροφή μέσω των τροφών αλλά και των συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν βότανα όπως το τριφύλλι αλφάλφα(2). Η συγχορήγηση της αλφάλφα με φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα μπορεί να οδηγήσει σε αλληλεπίδραση μέτριας σοβαρότητας, για την οποία όλες οι πληροφορίες περιλαμβάνονται στην ενότητα «Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων & Συμπληρωμάτων διατροφής» της f-anazitisi.
Μηχανισμός & Αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης
Η οιστρογονικότητα είναι μια βιολογική ιδιότητα που μπορεί να διαμεσολαβηθεί από μια ποικιλία στεροειδών και μη στεροειδών ενώσεων. Παρόλο που η χημική δομή διαφορετικών οιστρογόνων μπορεί να φαίνεται αρκετά διαφορετική, μοιράζονται μια δομική ομοιότητα που τους επιτρέπει να αλληλεπιδρούν με πρωτεΐνες ενδοκυτταρικής δέσμευσης που αναφέρονται ως «υποδοχείς οιστρογόνων»(4).
Η κουμεστρόλη, ένα φυτοοιστρογόνο της κουμεστάνης, βρίσκεται σε ψηλές συγκεντρώσεις στα φύτρα της αλφάλφα(1). Η κουμεστρόλη συνδέεται τόσο με τον υποδοχέα οιστρογόνου άλφα (ERα) όσο και με τον υποδοχέα βήτα (ERβ), με μεγαλύτερη συγγένεια και εκλεκτικότητα για τον ERβ ο οποίος έχει ανιχνευθεί στον υποθάλαμο, την παρεγκεφαλίδα και τον οσφρητικό λοβό του εγκεφάλου(1,5). Αυτή η πρόσδεση στους υποδοχείς των οιστρογόνων γίνεται μέσω ανταγωνισμού της κουμεστρόλης με την οιστραδιόλη για τη θέση δέσμευσης, με αποτέλεσμα την έναρξη της γονιδιακής μεταγραφής και την παραγωγή οιστρογονικής απόκρισης(4).
Κατά συνέπεια, από τον ανταγωνισμό για την πρόσδεση στους υποδοχείς των οιστρογόνων μπορεί να προκύψει μείωση της βιοδιαθεσιμότητας και της αποτελεσματικότητας φαρμάκων με οιστρογόνα που χορηγούνται τόσο για περιπτώσεις ορμονικής υποκατάστασης όσο και ως μέθοδοι προληπτικής ή επείγουσας αντισύλληψης.
Συμβουλή προς τους επαγγελματίες υγείας
Στην f-anazitsi εκτός από την επιστημονική πληροφόρηση προτείνεται και η συμβουλή αντιμετώπισης της αλληλεπίδραση προς τους επαγγελματίες υγείας, σύμφωνα με την οποία απαιτείται:
- Ενημέρωση του θεράποντος ιατρού για τα φάρμακα και τα συμπληρώματα διατροφής που λαμβάνει ο ασθενής.
- Παρακολούθηση της απόκρισης του ασθενούς στη θεραπεία.
- Κατάλληλη αναπροσαρμογή της δοσολογίας των φαρμάκων ή του συμπληρώματος διατροφής.
Πηγές
- Jacob, D.A., Temple, J.L., Patisaul, H.B., Young, L.J., Rissman, E.F. (2001). Coumestrol antagonizes neuroendocrine actions of estrogen via the estrogen receptor alpha. Exp Biol Med (Maywood), 226(4):301-6. https://doi.org/10.1177/153537020122600406
- Kuiper, G.G., Lemmen, J.G., Carlsson, B., Corton, J.C., Safe, S.H., van der Saag, P.T., van der Burg, B., et al. (1998). Interaction of estrogenic chemicals and phytoestrogens with estrogen receptor beta. Endocrinology, 139(10):4252-63. https://doi.org/10.1210/endo.139.10.6216
- Mölgaard, J., von Schenck, H., Olsson, A.G. (1987). Alfalfa seeds lower low density lipoprotein cholesterol and apolipoprotein B concentrations in patients with type II hyperlipoproteinemia. Atherosclerosis, 65(1-2):173-9. https://doi.org/10.1016/0021-9150(87)90019-0
- Nelson, K., Pavlik, E.J., van Nagell, J.R.Jr., Hanson, M.B., Donaldson, E.S., Flanigan, R.C. (1984). Estrogenicity of coumestrol in the mouse: fluorescence detection of interaction with estrogen receptors. Biochemistry, 23(12):2565-72. https://doi.org/10.1021/bi00307a005
- Wang, T., Wang, Y., Zhuang, X., Luan, F., Zhao, C., Cordeiro, M.N.D.S. (2020). Interaction of Coumarin Phytoestrogens with ERα and ERβ: A Molecular Dynamics Simulation Study. Molecules, 25(5):1165. https://doi.org/10.3390/molecules25051165
Image by: https://www.freepik.com/free-photo/plant-gourmet-nature-vegetarian-seedling_1044808.htm#fromView=search&page=1&position=12&uuid=0c696988-a7a7-4ff3-9c71-13858fa280ef